Definicja darowizny
Darowizna, zgodnie z przepisami, to nieodpłatna umowa zawierana przez dwie strony, przy czym jedna strona nie oznacza, że będzie to tylko jedna osoba. Stroną umowy może być też kilka osób. Przekazanie darowizny wiąże się z tym, że darczyńca umniejsza swój majątek, natomiast osoba obdarowywana powiększa składniki swojego majątku. Aby darowizna doszła do skutku, obdarowywana osoba musi wykazać powiększenie swoich aktywów lub zmniejszenie wartości pasywów.
Nieodpłatność darowizny polega na tym, że darczyńca nie otrzymuje niczego w zamian. W darowiźnie jako czynności nieodpłatnej liczy się to, że po drugiej stronie nie występuje ekwiwalent w postaci wzajemnego świadczenia.
Darowizna w firmie
Darowizna – pieniężna lub rzeczowa – przekazywana przez firmę nie może stanowić kosztu uzyskania przychodu. Może jednak wpłynąć na zmniejszenie zobowiązania na rzecz urzędu skarbowego. Zmniejszenie to przyjmuje formę:
- ulgi od dochodu lub przychodu – z ulgi korzysta się w zeznaniu rocznym
- kosztu uzyskania przychodu – tylko w przypadku, gdy darowizna dotyczy wytworzonych lub nabytych produktów spożywczych, które zostają przekazane organizacjom pożytku publicznego wyłącznie na charytatywne cele tych organizacji.
Kto skorzysta z odliczenia darowizny od podatku
Darowiznę od podatku mogą odliczyć osoby rozliczające się według zasad ogólnych lub ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. Takiej możliwości nie mają osoby rozliczające się podatkiem liniowym lub kartą podatkową.
Przedsiębiorcy muszą wiedzieć, że odliczą podatek od darowizny tylko wtedy, gdy została ona przekazana organizacji realizującej cele pożytku publicznego. Które to są organizacje wymienia art. 3 ust. 2 i 3 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Odliczeniu podlegają ponadto wpłaty celowe, czyli te, w których została wskazana konkretna osoba, której przedsiębiorca zdecydował się udzielić pomocy. Nie będzie można jednak odliczyć takiej darowizny, jeśli nie zostanie ona przekazana konkretnej osobie za pośrednictwem wybranej organizacji, a bezpośrednio.
Limity odliczeń
Ustawa wskazuje górny limit odliczeń zarówno względem przekazanych kwot, jak i uwzględniając wartość darowizn rzeczowych. Wysokość odliczeń nie może przekroczyć 6% dochodu. W przypadku darowizny przekazanej:
- na cele kultu religijnego
- na cele krwiodawstwa realizowanego przez honorowych dawców krwi,
limit 6% dotyczy łącznej kwoty wszystkich darowizn. Zatem dopiero po ich zsumowaniu można obliczyć, czy wartość nie przekracza 6% wysokości dochodu.
Aby odliczyć darowiznę w zeznaniu rocznym podatkowym, należy podać:
- kwotę dokonanego odliczenia
- dane identyfikujące obdarowanego – przede wszystkim nazwę i adres.
Do odliczenia podatku konieczne jest również posiadanie dowodów przekazania darowizny, w tym dowodów wpłaty na rachunek bankowy. Dowodem darowizn rzeczowych będzie np. oświadczenie lub umowa, w których zostały zawarte dane obydwu stron, wartość przekazanej darowizny i oświadczenie obdarowanego, że przyjął darowiznę.
Dokumenty potwierdzające przekazanie darowizny wraz z zeznaniem podatkowym należy przechowywać przez 5 lat. Okres ten liczy się od końca roku, w którym upłynął termin płatności podatku.
Dodatkowy 1% od podatku może również zostać przekazany wybranej organizacji pożytku publicznego. Darczyńca sam wskazuje w rocznym zeznaniu podatkowym, komu chce go przekazać. Jeśli tego nie zrobi, w jego imieniu organizację pożytku publicznego wybierze naczelnik urzędu skarbowego. Aby ten 1% mógł być przekazany w zeznaniu podatkowym, trzeba podać kwotę, którą darczyńca chce przekazać oraz numer wpisu do KRS-u.
O tym należy pamiętać!
- Można zmniejszyć wartość podatku należnego urzędowi skarbowemu, dokonując darowizny, o ile nie stanowiła ona kosztów uzyskania przychodu.
- Darowizn nie można uwzględniać w kosztach uzyskania przychodu, za wyjątkiem darowizn przyjmujących formę wytworzonych lub nabytych produktów spożywczych.
- Przedsiębiorcy, którzy przekazują darowiznę w postaci środka trwałego swojej firmy, nie muszą dokonywać korekty dotychczasowej amortyzacji. Amortyzacja nadal jest uznawana za koszt uzyskania przychodu, jedynie kwota dotychczas niezamortyzowana nie podlega włączeniu w koszty uzyskania przychodu.
- Darowizna musi zostać udokumentowana:* dowodem wpłaty, jeśli była to darowizna pieniężna* protokołem przekazania, jeśli była to darowizna rzeczowa.
- Jeśli darowizny rzeczowej dokonuje podatnik VAT czynny, musi on sprawdzić, czy w przypadku nabycia przysługuje mu prawo do odliczenia VAT. Jeśli tak, podatnik zostaje zobowiązany do naliczenia podatku VAT. Wysokość podatku VAT określa na podstawie ceny rynkowej.
- Darowizny nie odliczą od podatku firmy rozliczające się na podstawie podatku liniowego bądź karty podatkowej.